အထီးက်န္ျခင္းႏွင့္ စိတ္က်ေဝဒနာ

သင့္ေဘးနား လူေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိရွိ စိတ္က်ေဝဒနာက အထီးက်န္ျခင္းေတြ ယူေဆာင္လာႏုိင္ပါတယ္။ အထီးက်န္ျခင္းကို လူတိုင္းခံစားဖူးၾကမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ တခါတေလေတာ့ အထီးက်န္ျဖစ္ျခင္းဟာ ထင္ထားတာထက္ အမ်ားႀကီး ပိုဆိုးပါတယ္။ အထီးက်န္ျခင္းဟာ ကူးစက္လြယ္ပါတယ္။ ဝမ္းနည္းျခင္း၊ တစ္ေယာက္တည္းေနျခင္း၊ လူမႈဝန္းက်င္ကေန ဆုတ္ခြာၿပီး အေဖာ္မဲ့ တစ္ကိုယ္တည္းေနျခင္းေတြဟာ အထူးသျဖင့္ တစ္ဦးတည္းေနရတဲ့ သက္ႀကီးပိုင္းေတြမွာ စိတ္က်ေရာဂါနဲ႔တဲြ ေတြ႔ရတတ္ပါတယ္။

အထီးက်န္ျခင္းဟာ တစ္ဦးတည္းေနတဲ့သူကိုသာမကပဲ တခါတရံမွာ လူေတြအမ်ားႀကီးနဲ႔ ေနတဲ့သူေတြကို ေတာင္မွခ်ဥ္းကပ္ ဒုကၡေပးတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ အထီးက်န္ဆန္ေနပါတယ္ဆိုတဲ့သူေတြနဲ႔ ျပိဳင္မျငင္းပါနဲ႔။ နားလည္ေပးလိုက္ပါ။

စိတ္က်ျခင္းက အျမဲတမ္းေတာ့ အထီးက်န္ျခင္းကို မျဖစ္ေစေပမယ့္ အထီးက်န္တဲ့သူေတြဟာ တစ္ႏွစ္ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ ၾကာလာတဲ့အခါ ဝမ္းနည္းအားငယ္ရာကေန စိတ္က်ေရာဂါျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။

ဘယ္လိုရုန္းထြက္ၾကမလဲ?

အထီးက်န္ျခင္းက တခ်ိန္လံုး အကူအညီမဲ့ေနတဲ့ အရာမဟုတ္ပါဘူး။ သင့္ဘာသာ ျပန္လည္ရုန္းထၿပီး တျခားလူေတြနဲ႔ေရာေႏွာေနထိုင္ရင္း သာမန္ဘဝရဲ႕ ရွင္သန္မႈကို ျပန္လည္ႀကိဳးစား ရယူသင့္ပါတယ္။ ဒီလိုႀကိဳးစားရာမွာ အေထာက္အကူရေစဖို႔ ေအာက္ကအခ်က္ေလးေတြကို ရွာေဖြတင္ဆက္ေပးလိုက္ပါတယ္ေနာ္…

1.    အစီအစဥ္ဆြဲပါ။ အထီးက်န္ျခင္းကို ၂မ်ိဳးခြဲပါမယ္။ ေရတုိအထီးက်န္ဆန္ျခင္းကေတာ့ ခ်စ္ရ၊ ခင္ရတဲ့ တစ္ေယာက္ေယာက္ကို လက္လႊတ္ဆံုးရႈံးရလို႔၊ ေနရာသစ္တစ္ခုကို ေရာက္သြားလို႔ စသျဖင့္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒီလို အေျခအေနမ်ိဳးဆုိရင္ အခ်ိန္တစ္ခုကို ေရာက္သြားတဲ့အခါ ေနသားတက်ျဖစ္သြားရင္ ျပန္လည္ေကာင္းမြန္လာတတ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္မ်ိဳးကေတာ့ ကာလရွည္အထီးက်န္ဆန္ျခင္းမ်ိဳးပါ။ ဒါကေတာ့ သင့္ရဲ႕ရွိေနတဲ့ ေကာင္းမြန္ေနတဲ့ ဆက္ဆံေရးေလးေတာင္ ထိခိုက္သြားတတ္ပါတယ္။ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးမွာ အစီအစဥ္လိုပါတယ္။ စိတ္တူကိုယ္တူေတြနဲ႔ မိတ္ေဆြဖြဲ႔ၿပီး ေတြ႔ဆံုေလ့ရွိတာမ်ိဳး၊ တေနရာရာမွာ ေစတနာ့ဝန္ထမ္း လုပ္အားေပးလုပ္တာမ်ိဳး၊ စိတ္ဝင္စားရာ ဝါသနာတစ္ခုခု ရွာေဖြေဆာင္ရြက္တာမ်ိဳးက သင့္ရဲ႕ စိတ္ဝိဥာဥ္ကို ျပန္လည္တက္ၾကြေစမွာပါ။

2.    တစ္ခုခုလုပ္ပါ။ ဘာျဖစ္ျဖစ္ေပါ့။ စိတ္က်ေရာဂါကုိ ကုသရာမွာ အမူအက်င့္ကုထံုးဆိုတာ ရွိပါတယ္။ သင္ဟာအထီးက်န္ဆန္တယ္လို႔ ခံစားေနရရင္ ပထမဆံုးလုပ္သင့္တာက တစ္ခုခုစလုပ္လုိက္ပါ။ ဘာျဖစ္ျဖစ္။ ဥပမာ ကိုယ့္ဘာသာ တစ္ေယာက္တည္း အခန္းေအာင္းေနမယ့္အစား သူငယ္ခ်င္းေတြန႔ဲ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ထိုင္ ေရာက္တတ္ရာရာေတြေျပာတာမ်ိဳးေပါ့။

3.    ဘာသာေရးလုပ္ပါ။ အထီးက်န္ဆန္မႈကေန လြတ္ေျမာက္ေစႏုိင္တဲ့ ေနာက္နည္းလမ္းတစ္ခုကေတာ့ မိမိကိုးကြယ္ရာ ဘာသာတရားကို ပိုမိုဆည္းကပ္အားထုတ္တာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ ဘာသာတရားကေပးတဲ့ အေကာင္းျမင္စိတ္တိုးပြားေစၿပီး ေလာကသဘာဝအရ အရွိကို အရွိအတုိင္းလက္ခံလာႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။

4.    ေခြးေမြးပါ။ တိရိစာၦန္ေလးေတြ အထူးသျဖင့္ ေခြးေမြးပါ။ ေခြးေလးေတြက လူေတြနဲ႔ နီးနီးကပ္ကပ္ေနၿပီး ဂရုစိုက္တတ္တဲ့ေကာင္ေတြပါ။ ဒါ့အျပင္ သင္လည္းဂရုစိုက္ေပးရမယ့္ အေဖာ္တစ္ေယာက္ရွိေတာ့ မျပင္းရဘူးေပါ့။ အစာေကၽြးလိုက္၊ အျပင္ထြက္ ေက်ာင္းလိုက္နဲ႔ဆုိေတာ့ သင္တစ္ေယာက္တည္း အခန္းေအာင္းမေနရေတာ့တဲ့ အျပင္ ဝါသနာတူတဲ့ သူေတြနဲ႔ မိတ္ေဆြျဖစ္ၿပီး အေပါင္းအသင္းတိုးလာပါလိမ့္မယ္။ ေခြးမွ မဟုတ္ပါဘူး။ ေၾကာင္ေလးေတြ၊ ငါးေလးေတြလည္း ေမြးလို႔ရပါတယ္။

5.    အမွန္တရားကို လက္ခံပါ။ စိတ္ထဲမွာ ျဖစ္ခ်င္ေနတာက တမ်ိဳး၊ တကယ္ျဖစ္ေနတာက တမ်ိဳး ဆိုတဲ့ အေျခအေနတစ္ခုကို သင္တု႔ိ ၾကံဳဖူးမယ္ထင္ပါတယ္။ ဒီလို အေျခအေနက်ရင္ ဘာလုပ္ေလ့ရွိသလဲ။ အရွိအတိုင္းလက္ခံလိုက္တာက ကိုယ့္အတြက္အေကာင္းဆံုး ျဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္။ ဥပမာ - သူငယ္ခ်င္းကလည္းလိုခ်င္ ကိုယ္ကစၿပီး သြားစကားေျပာျပန္ရင္လည္း ကိုယ့္ကို အေပါစားထင္သြားမွာ ေၾကာက္ေနတတ္တဲ့ ဒိြဟလိုမ်ိဳးေပါ့။ ဘာျဖစ္လဲ။ စကားစေျပာ မိတ္ဖြဲ႔တာပဲ ဘာျဖစ္သြားတာမွတ္လို႔။ ဟုတ္တယ္ဟုတ္။

6.    ေက်ာ္ေတြးပါ။ အထီးက်န္ျခင္းနဲ႔ စိတ္က်ျခင္းက သင့္ကို ကိုယ့္ကိုယ္ကို သိပ္ဦးစားေပး ေတြးေစပါတယ္။ ဥပမာ - ထမင္းစားထြက္ဖို႔ မိတ္ေဆြ တစ္ေယာက္ေယာက္က ျငင္းဆိုလိုက္ရင္ ဒါဟာ သင့္ကိုမို႔လို႔ ျငင္းတာလို႔ မယူဆပဲ သူ႔မွာ သင့္အရင္ တျခားတစ္ေယာက္နဲ႔ ခ်ိန္းဆုိထားတာေသာ္လည္းေကာင္း၊ အလုပ္ေတြ မ်ားလြန္းလို႔ အျပင္ထြက္ၿပီးေတာင္ မစားႏုိင္တာလည္း ျဖစ္ႏုိင္တာပဲေလ။ စိတ္သိပ္မႀကီးပါနဲ႔။

7.    အထီးက်န္ေနသူကို ကူညီပါ။ သင္ကိုယ္တုိင္ခံစားဘူးမွ အထီးက်န္တဲ့ခံစားခ်က္က ဘယ္ေလာက္ဆိုးလဲဆိုတာ သိမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ သင့္လိုအထီးက်န္ေနသူေတြ႔ရင္ အားေပးကူညီလိုက္ပါ။ တခ်ိဳ႕ေတြက ေျပာပါတယ္။ အထီးက်န္မႈက ကူးစက္တတ္တယ္တဲ့။ ဒါေပမယ့္ အထီးက်န္ေနသူက တစ္ေယာက္တည္းေနရင္ ပိုၿပီး အထီးက်န္ရာကေန ပိုဆိုးသြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင္အထီးက်န္မႈ ခံစားေနရသလား။ ကိုယ့္လိုလူေတြကို ကူညီေပးပါ။

8.    ဖုန္းဆက္ပါ။ မက္ေဆ့ခ်္မပို႔ပါနဲ႔။ နည္းပညာတိုးတက္မႈေတြေၾကာင့္ လူမႈကြန္ယက္ေတြ တိုးတက္လာတဲ့အခါမွာ ေႏြးေထြးမႈေတြ ေပ်ာက္ဆံုးလာတတ္ပါတယ္။ Facebook မွာပံုတင္လိုက္လုိ႔ message ပို႔တာ comment ေပးတာက သင္သူ႔ကို စိတ္ထဲက ပါမပါ မသိႏုိင္ပါဘူး။ ဒီအစား ဖုန္းေခၚၿပီး စကားေျပာလုိက္ပါ။ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ စံုညီထိုင္ၿပီး စကားေျပာႏုိင္ရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးပဲေပါ့။

9.    အခ်ိန္ေပးပါ။ လူတိုင္းကိုယ့္အလုပ္နဲ႔ကိုယ္ အားတယ္ရယ္လို႔ မရွိတတ္ၾကပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သင့္ကေလးေတြႀကီးလာၿပီး လက္လႊတ္လို႔ရမွ၊ သင္တက္ေနတဲ့ ပါရဂူဘြဲ႔ က်မ္းျပဳတာ ၿပီးမွ၊ သင့္အလုပ္က ရာထူးတိုးမွ စတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြနဲ႔ သင္ဘယ္ေလာက္ေတာင္မွ သင္ခ်စ္ရ ခင္ရသူေတြ၊ သင့္ကို ခ်စ္သူခင္သူေတြကို ဆံုးရႈံးခဲ့ရၿပီးၿပီလဲ။ ဒါေၾကာင့္ ခ်စ္ရခင္ရသူေတြကို အခ်ိန္ေပးပါ။ ေသမင္းက မ်က္ႏွာမလိုက္တတ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္လည္းပါပါတယ္။

10.  ရင္ဖြင့္ေျပာပါ။ သင့္ကို စာနာနားလည္ေပးႏုိင္မယ့္ သင္ယံုၾကည္ကိုးစားရတဲ့ မိတ္ေဆြ၊ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ေယာက္ကို သင္ခံစားေနရတာေတြကို ရင္ဖြင့္ေျပာဆိုျခင္းျဖင့္ သူကသင့္ကို တုိက္ရုိက္ အကူအညီမေပးႏုိင္ခဲ့ရင္ေတာင္မွ တစ္စံုတစ္ခုကို လမ္းညႊန္ေပးႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။

11.  တရားထိုင္ပါ။ တရားထိုင္ျခင္းအားျဖင့္ စိတ္ရဲ႕ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္းကို ရရွိၿပီး သင့္ကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့ အရိပ္ဆိုးေတြဆီကေန လြတ္ေျမာက္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္ေစမွာပါ။ အေတြးေတြ ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္းက သင့္ရဲ႕ေသာက ေဝဒနာေတြကို ဆန္းစစ္ေလ့လာမိေစၿပီး လူေတြနဲ႔ ျပန္လည္ထိေတြ႔ေစႏုိင္မယ့္ သတၱိကိုေပးပါတယ္။

12.  ကုသမႈခံယူပါ။ တစ္ေယာက္တည္း အထီးက်န္ခံစားေနရတာ ဘယ္လိုမွ မေပ်ာက္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ စိတ္က်ေရာဂါ ျဖစ္ဖို႔ အစပ်ိဳးေနပါၿပီ။ စိတ္က်ေရာဂါ ကုထံုးအေနနဲ႔ စိတ္ေရာဂါကု သမားေတာ္နဲ႔ ေသခ်ာေဆြးေႏြးသင့္ပါတယ္။

အထီးက်န္ဆန္ျခင္းက စိတ္က်န္းမာေရးကို သာမက ကိုယ္ခႏၶာကိုပါ ထိခိုက္ေစတတ္တာမို႔ လ်စ္လ်ဴရႈမထားသင့္တဲ့ အရာပါ။ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ တစ္ေယာက္တည္းအထီးက်န္ေနတဲ့သူေတြကို ရုိင္းပင္းကူညီေပးျခင္းျဖင့္ ကုသိုလ္ယူႏုိင္ပါေစေၾကာင္း တိုက္တြန္းေရးသားလိုက္ရပါတယ္။

အထီးက်န္ျခင္း ကင္းေဝးၾကပါေစ။

နဒီလင္းသစ္ (ေဆး-၂)